W 1895 roku Niemiec Hermann Scholz zbudował w ogrodzie swojej kawiarni na Szelągu betonowy kort tenisowy. Był to pierwszy na ziemiach polskich kort otwarty dla szerokiej publiczności. Kawiarniani goście mieli okazję zapoznać się z zasadami gry w tenisa. Nowa dyscyplina sportu musiała się poznaniakom bardzo spodobać, bo już rok później otwarto w mieście pierwsze korty ziemne. Powstały w dzisiejszym parku Moniuszki, między al. Niepodległości i nasypem kolejowym, a zbudowali je prokurent bankowy Wilhelm Wolff i kupiec Gustaw Hasse, założyciele niemieckiego klubu tenisowego w Poznaniu.

Wśród poznańskich tenisistów umiejętnościami wyróżniał się Jan Zakrzewski, w przyszłości znany prawnik, który w 1898 roku powołał koło tenisowe o nieoficjalnym charakterze, które miało integrować stale powiększające się środowisko polskich miłośników tego sportu. Tenisiści spotykali się na Łazarzu, przy dzisiejszej ul. Grunwaldzkiej, w willi należącej do Louisa Gehlena, a to dlatego, że obok niej mieścił się jeden z pierwszych w Poznaniu ogrodów rozrywkowych (etablissements), a w nim dwa betonowe korty tenisowe.

Kolejne dwa korty o twardej nawierzchni zbudowano naprzeciwko, w ogrodzie rozrywkowym willi Flora i tam, w 1900 roku, powołano Polskie Towarzystwo Tenisowe. W pierwszych latach XX wieku do poznańskich kół należało już ponad 250 zawodników, co zmobilizowało Klub Sportowy Warta do utworzenia w swoich strukturach sekcji tenisowej.

Po odzyskaniu niepodległości to właśnie w Poznaniu rozegrano pierwsze w historii polskiego tenisa oficjalne zawody, w których wzięli udział zawodnicy ze wszystkich trzech dawnych zaborów. W 1921 roku powstała sekcja tenisowa AZS Poznań, której członkowie przez długie lata dominowali na terenie całej zachodniej Polski. Do grona założycieli tego związku należeli m.in. kolekcjoner instrumentów muzycznych Zdzisław Szulc i adwokat Kazimierz Starkowski. W nim rozpoczynał swoją karierę sportową międzywojenny mistrz Polski Ignacy Tłoczyński. W sierpniu 1921 roku w czasie zorganizowanego przez KS Warta na kortach Wolffa wszechpolskiego turnieju tenisowego oficjalnie proklamowano Polski Związek Lawn-Tenisa (lawn - ang. trawnik). Jego pierwszym prezesem został Zdzisław Szulc, a siedzibą związku do 1925 roku był Poznań.

Po II wojnie światowej poznańskie środowisko tenisowe zmagało się z wieloma problemami. Najważniejszymi wyzwaniami było ustabilizowanie sytuacji kadrowej i finansowej klubów oraz odbudowa zniszczonej infrastruktury. W pierwszym dziesięcioleciu po zakończeniu okupacji w życiu sportowym Poznania często dochodziło do fuzji, przekształceń i reorganizacji struktur klubowych związanych z dopasowywaniem się do realiów sportu w PRL. Z tego chaosu wyłonił się Gwardyjski Klub Sportowy Olimpia Poznań, który obok Warty stanowił o sile poznańskiego tenisa.

Niepodważalnym wkładem Olimpii w rozwój dyscypliny była budowa kompleksu kortów na Golęcinie. To właśnie tutaj rozgrywano imprezy rangi międzynarodowej, takie jak Puchar Davisa, i to tutaj można było wielokrotnie podziwiać grę Wojciecha Fibaka, najlepszego polskiego tenisisty do czasów Igi Świątek. Fibak był bez wątpienia fenomenem sportowym, ale i społecznym, jednym z pierwszych sportowych celebrytów w Polsce, powiewem Zachodu w dusznym świecie PRL. To właśnie on, zawodnik związany zarówno z poznańskim AZS, jak i Olimpią, stał się punktem odniesienia do opowieści o historii tenisa w Poznaniu w galerii Tenis umieszczonej na stronach CYRYLA.

Danuta Książkiewicz-Bartkowiak, Paweł Michalak

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2023