Kultura w Poznaniu

Kultura Poznań - Wydarzenia Kulturalne, Informacje i Aktualności

opublikowano:

Saagara całkiem odmieniona?

Wacław Zimpel po raz kolejny spotkał się z muzykami hinduskimi, by zrealizować nowe, znów porywające, nagrania. W piątek wspólnie pojawią się w Sali Wielkiej CK Zamek, by przedstawić swą nową artystyczną wizję.

. - grafika artykułu
fot. Rakhesh Maiya

- Nigdy nie chcę powtórzyć tego, co już zrobiłem. Nowa Saagara jest kompletnie inna. Jest to kolejny album, nad którym pracowałem z producentem Moorycem. Wprowadziliśmy bardzo dużo elektroniki, przeciągając klasycznych muzyków hinduskich bardzo mocno na zachodnią stronę. Trudno już mówić w przypadku drugiej Saagary o muzyce karnatyckiej. To po prostu nasza muzyka, otwarta na przeróżne inspiracje - mówił niedawno Wacław Zimpel w rozmowie z miesięcznikiem IKS. Ten znakomity klarnecista, kompozytor, charyzmatyczny wykonawca i lider przybywa w piątek do Poznania, by zaprezentować na żywo muzykę z najnowszej płyty. Przybywa, przypomnijmy, jako laureat Paszportu Polityki za ubiegły rok.

Żywioł i elektronika

Skromny tytuł "2" zdaje się sugerować, że wydana dosłownie kilkanaście dni temu najnowsza płyta Wacława Zimpla i jego przyjaciół z Indii jest zaledwie (?) kontynuacją wybitnego krążka sprzed dwóch lat, na którym klarnecista dał się wchłonąć muzyce karnatyckiej i korzystając z jej podstawowych elementów wykreował, nawiązującą do hinduskiej tradycji, własną opowieść. To jednak nie jest zwykły ciąg dalszy. Owa "Dwójka" to zupełnie inna opowieść, w pewnym sensie, w swej filozofii i założeniach radykalnie odmienna od krążka poprzedniego. To już bowiem w pełni świadoma kreacja, która - by tak obrazowo rzec -

wciąga muzyków z Indii oraz niesioną przez nich tradycję na europejski grunt, zakreślony przez Zimpla i producenta całości, także poznaniaka, Mooryca.

Klarnecista przyznaje w wywiadach, że mimo swej wielkiej fascynacji tamtejszą tradycją, ma świadomość, że nie zostanie artystą swobodnie poruszającym się w kręgu muzyki hinduskiej. Jego nowy materiał jest więc tyleż uczciwą artystycznie propozycją, ile zapisem aktualnych fascynacji i próbą - bardzo udaną - przetransponowania ich na swój język. Jego elementami są i tradycja jazzowa, z której wszak wywodzi się Zimpel, i zainteresowanie innymi kulturami, i muzyka minimalna, która tak go w ostatnich latach inspiruje, a wreszcie elektronika. Tradycja hinduska, oryginalne instrumentarium i brzmienie, są budulcem, materiałem wyjściowym, który Zimpel wspólnie z Moorycem kształtują - również podczas obróbki studyjnej. Czy to źle? Bynajmniej. Tym ciekawsze jak ów naturalny, trudny wszak do okiełznania, żywioł zabrzmi podczas koncertu. 

Spotkania na szlaku

Wacław Zimpel to muzyk doskonale znany w naszym mieście. To lider m.in. Hery, Undivided, the Light, tria Lam, autorskiego kwartetu, twórca solowej płyty "Lines", jeden z najważniejszych artystów improwizujących w naszym kraju. Tutaj gra m.in. na klarnetach altowym i basowym, a także na instrumencie khaen - bambusowym, o brzmieniu przypominającym harmonijkę - który znamy także z jego koncertów i wcześniejszych albumów. W zespole Saagara spotyka się ze znakomitymi artystami z Indii. Jest wśród nich dość dobrze już znany w naszym kraju Ghatam Giridhar Udupa. Przed dekadą pojawił się on na wspaniałej płycie Michała Czachowskiego "Indialucia", a w Poznaniu grał z Czachowskim podczas pierwszego koncertu, inaugurującego przed laty historię Ethno Portu. Udupa gra na perkusyjnym instrumencie ghatam. Obok niego na tradycyjnych perkusyjnych instrumentach muzykują Bharghava Halambi oraz K. Raja. Brzmienia całości dopełnia na skrzypcach Mysore N. Karthik. Na płycie gościnnie pojawia się jeszcze Pramath Kiran, grając na

hinduskiej odmianie drumli - morcing i tabli. Wspomniani artyści należą do kręgu najwybitniejszych muzyków hinduskich młodszego pokolenia.

Swoboda myślenia

Płytę wypełniają kompozycje Zimpla i Mooryca. Twórczość zespołu czerpie natchnienie ze staroindyjskiej muzyki karnatyckiej, dla której typowe jest osadzenie w wysublimowanym, ale i dynamicznym systemie rytmicznym. Do tego dochodzi charakterystyczne brzmienie klasycznych hinduskich instrumentów. Zostają one spięte czy splecione z duchem muzyki zachodniej, wyrastającej z fascynacji lidera odmiennymi kulturami, ale też swobodą myślenia, wynikającą z doświadczeń współczesnej muzyki improwizowanej. I tak oto tradycyjne hinduskie schematy rytmiczne - taale i tamtejsze skale muzyczne - ragi zostają wprowadzone w nowe konteksty.  Słyszymy znów na płycie wyraźne echa fascynacji lidera nurtem minimal music, słyszymy również jego niezwykłą otwartość na inne natchnienia.

Całość lokuje się zatem w jakimś sensie w kręgu muzyki świata czy muzyki kontemplacyjnej, albo szeroko rozumianej muzyki współczesnej, "nowej muzyki", albo swobodnej improwizacji eksperymentującej z klimatami etno. Każdy może szukać własnej definicji. Warto posłuchać tej muzyki na żywo, przed nami rzadka okazja.

Tomasz Janas

  • Z cyklu JazZamek #6: Saagara
  • CK Zamek, Sala Wielka
  • 17.03, g. 20
  • bilety: 30/40 zł