Gwiazdą tegorocznej edycji i zarazem głównym gościem festiwalu będzie Orhan Pamuk, turecki powieściopisarz, laureat Nagrody Nobla w 2006 roku. Malta we współpracy z Teatrem im. J. Słowackiego w Krakowie wyprodukuje przedstawienie muzyczne oparte na jego powieści Nazywam się Czerwień, wydanej po raz pierwszy w 1998 roku. Akcja tego polifonicznego utworu rozgrywa się w Stambule w 1591 roku. Bohaterami są malarze miniatur z pracowni artystycznej, w której doszło do morderstwa. Za przygotowanie muzyki do operowej odsłony dzieła Pamuka odpowiada Aleksander Nowak, kompozytor znany z utworów opartych na współczesnej polskiej prozie (m.in. Olgi Tokarczuk i Szczepana Twardocha). Całość usłyszymy w wydaniu koncertowym w Auli Uniwersyteckiej. Orhana Pamuka będzie można spotkać w Poznaniu przynajmniej trzykrotnie: obok wspomnianej premiery zaplanowane zostały bowiem także rozmowa z Michałem Nogasiem w ramach maltańskiego Forum oraz uroczyste nadanie pisarzowi doktoratu honorowego UAM (gala odbędzie się 29 czerwca).

Tegorocznej Malcie towarzyszyć będzie hasło "Geografie wyobraźni". Rzeczywiście: główny, performatywny nurt festiwalu zapowiada się barwnie i wielokulturowo. Jak zawsze nie zabraknie pokazów prac młodych, dopiero zdobywających światowy rozgłos artystów, jednak tym razem stworzą oni układankę wyjątkowo międzynarodową i wieloetniczną.

Pochodzący z Singapuru Choy Ka Fai pokaże w Poznaniu przedstawienie z cyklu CosmicWander. W swoim badawczo-artystycznym projekcie twórca eksplorował różnorodne azjatyckie tradycje szamanistyczne (w ciągu 18 miesięcy odwiedził Tajwan, Wietnam, Indonezję, rodzimy Singapur oraz Syberię), by w finale połączyć na scenie rytualne tańce z nowymi technologiami.

W innym tanecznym projekcie, Dandyism, Patrick Ziza odwołuje się do wyrastającego z ducha postkolonialnej kontestacji ruchu kongijskich mężczyzn, którzy w latach 60. protestowali przeciwko dyskryminacji i rasizmowi. Tancerze w groteskowych, wielobarwnych kostiumach zaprezentują ekspresyjną choreografię pełną pozytywnej energii i subkulturowej dumy.

Do doświadczeń afrykańskich społeczności nawiązuje także Anna Pi, która w projekcie The Divine Cypher podąża ścieżką Mayi Deren (amerykańskiej awangardowej reżyserki filmowej, zmarłej w 1961 roku), zafascynowanej bóstwami czczonymi na Haiti. Pochodząca z Brazylii artystka wystąpi na scenie w otoczeniu wielu frapujących przedmiotów, pozostając jednocześnie w dialogu z eksperymentalnymi filmami Deren.

"Autobiograficznym monoperformansem-manifestem" nazwał swe najnowsze dzieło znany już maltańskiej publiczności białoruski twórca Igor Szugalejew. Stworzony we współpracy z Siergiejem Szabohinem (i w koprodukcji z Nowym Teatrem w Warszawie) projekt Ich heiße Frau Troffea - tak jak wszystkie wspomniane wcześniej prace - buduje pomost między inspirującymi zjawiskami z przeszłości a wyzwaniami współczesności. Niejaka Troffea, kobieta żyjąca w 1518 roku w Strasburgu, wyszła z domu i rozpętała - tańcząc przez kilka dni bez przerwy - prawdziwą epidemię tańca (nazywano ją taneczną plagą, gdyż pociągnęła za sobą wiele ofiar - tancerze umierali z wyczerpania). W zwierciadle tej niezwykłej historii białoruski tancerz stara się pokazać swoje doświadczenie emigracji z Mińska do Berlina.

Nową Maltę z dawnymi jej odsłonami połączą z kolei dobrze znane i lubiane przez publiczność stałe punkty programu: parada otwarcia, silent disco, cykl Poznań na Malcie (skupiający nowe produkcje teatralne ze stolicy Wielkopolski) oraz propozycje dla dzieci (zobaczymy m.in. spektakle Historie rodzinne Teatru Czerwona Walizka oraz Graj, żuczku, graj w wykonaniu Teatru Mozaika - ten ostatni w oparciu o tradycyjne ukraińskie pieśni i tańce). Dla kontrastu na finałowym koncercie zagrają: Natalia Nykiel, Baasch, Brass Bass i DJ Blik feat. Dominika Płonka, nie zabraknie więc nowoczesnych elektronicznych brzmień dla młodo wyglądających, acz nieco pochmurnych miłośników kameralnych imprez (ale tylko w wielkomiejskim wydaniu).

Adam Domalewski

• Malta Festival
• 28.06-2.07
• wydarzenia w całym mieście
• bilety lub wstęp wolny

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2023