Kultura w Poznaniu

Varia

opublikowano:

Walka nie tylko na froncie

Opór wobec najeźdźcy to nie tylko działania na pierwszej linii frontu, obrona obiektów o strategicznym znaczeniu, precyzyjne kontrataki i pospieszne uzupełnianie strat. To również kolektywny wysiłek społeczeństwa, wielowymiarowa walka cywilna. Przypomina o tym Paweł Pieniążek, autor książki Opór. Ukraińcy wobec rosyjskiej inwazji, który wojnę w Ukrainie obserwuje od 2014 roku. Dziennikarz w najbliższy wtorek będzie gościem kolejnej odsłony cyklu spotkań Spojrzenie na Wschód organizowanego przez CK Zamek.

. - grafika artykułu
fot. materiały prasowe

Pisząc o kataklizmie wojny, Paweł Pieniążek nie skupia się na tym, co "efektowne": strąconych myśliwcach, rozbitych pojazdach bojowych czy spektakularnych zwycięstwach w potyczkach z najemnikami. Jego narracja różni się od tej, do której przyzwyczaiły nas dynamiczne media. Reporter kieruje swój wzrok i naszą uwagę na wysiłki obywateli zaatakowanego państwa, którzy choć nie dzierżą karabinów, przyjmują na swoje barki przytłaczający ciężar wojny.

Mowa między innymi o wszystkich tych, którzy niosą pomoc rannym żołnierzom i cywilom, opiekują się pozostawionymi czy biorą udział w ewakuacji ludności. Ale też o niewielkich gestach, które, zwielokrotniane, zyskują na znaczeniu. Bohaterami książki Pieniążka są osoby, które - zanim rosyjskie rakiety zburzyły znaną im rzeczywistość - pracowały jako programiści w biurach, sprzedawcy w sklepach lub działali w instytucjach kultury, czy też, na przykład, zawodowo uprawiały sport. Zarabiały mało lub nieco więcej, były szczęśliwe lub wręcz przeciwnie. Każdy z cywili wojnę przeżywa na dwa sposoby - zbiorowy i indywidualny. Wspólny dla napadniętego narodu i odrębny dla każdego naznaczonego osobistą tragedią.

Pieniążek uprawia dziennikarstwo terenowe, wnikliwe, na zasadach dedukcji od ogółu przechodzi do szczegółu. Przemierzając kraj, bada skrawki wojennej rzeczywistości i różnorodne formy oporu, a także radzenia sobie ze strachem, dezorientacją i poczuciem niesprawiedliwości. Co podkreśla Paweł Smoleński w recenzji dla magazynu "Vogue": "w książce Pieniążka nie ma za grosz podniosłości. Jest codzienny obraz wojny oglądanej z poziomu piwnicy służącej za schron". A pisanie na tak trudne tematy bez patosu nie jest przecież łatwe, co widać choćby po tej zapowiedzi.

Paweł Pieniążek (ur. w 1989 roku) to ukrainista, reporter wojenny i pisarz. Jest autorem książek Pozdrowienia z Noworosji (2015), Wojna, która nas zmieniła (2017), Po kalifacie. Nowa wojna w Syrii (2019) oraz najnowszej, Opór. Ukraińcy wobec rosyjskiej inwazji (2023). Relacjonował z Ukrainy, Syrii, Iraku i Afganistanu. Współpracuje m.in. z "Tygodnikiem Powszechnym", "Polityką" i "Krytyką Polityczną". Spotkanie z reporterem poprowadzi Piotr Oleksy.

Jacek Adamiec

  • spotkanie z Pawłem Pieniążkiem w ramach cyklu Spojrzenie na Wschód
  • prowadzenie: Piotr Oleksy
  • 18.04, g. 18
  • CK Zamek/transmisja online: profil FB
  • bilety: 5 zł

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2023